Metraj Nedir?

Metraj, bir inşaatın yapımında kullanılacak olan elemanların her birinin hesaplanma işlemidir. Yapı için kullanılması gereken malzeme miktarı ve iş miktarını belirlemek amacı ile yapılır.

Metraj işleminde inşaatın yapımında kullanılacak her yapı elemanı farklı farklı ölçümlenmektedir. Yapılan bu ölçümler sonrasında bu ölçümler bir cetvele aktarılır ve iş kalemleri miktarları detaylıca hesaplanır. Metrajda farklı ölçü değerlerinin yer almasından ötürü yapı elamanları hesabı birbirinden ayrı ve doğru şekilde yapılmalıdır. Metrajın doğru bir biçimde yapılması, ortaya çıkartılan maliyetinde gerçekçi olmasını sağlayacaktır.

BIM Destekli Metraj

Yapı bilgi modellemesi (BIM) kurallarına uygun olarak, bina elemanları bilgisayar ortamında 3 boyutlu olarak modellenir. Bu 3D yapı elemanlarına uygun parametrik nitelikler atanır ve bu elemanlardan daha doğru ve güvenilir bir metraj verisi elde edilmesi sağlanır.

3D Parametrik bilgiler içerisinde, yapı elemanı metraj ölçü bilgileri, metraj cetveli, kontrat kodları gibi bilgiler yer almaktadır.

BIM Destekli 3D Metrajın Önemi

Metraj çalışmaları projelerin başlangıcından itibaren proje maliyetinin kontrolü için önemlidir. Metraj çalışmaları ve metraj hesabının doğruluğu, finansal kayıpların ve projelerdeki gecikmelerin önlenmesi açısından her projede olması gereken önemli bir aşamadır.

İki boyutlu çizimler üzerinden yapılan metraj çalışmaları çoğunlukla otomatize edilmediğinden dolayı hata oranının ve işgücünün fazla olması gibi nedenler ile hatalı sonuçlar verebilmektedir. Bu tarz sorunların yaşanmaması için BIM destekli metraj ve maliyet hesabı ile veri üretimi, doğru ve güvenilir sonuçlar almak açısından daha sağlıklı bir yöntemdir.

Metraj ve Ölçü birimleri

Metrajda uzunluk ve alan ölçümlerinin birimleri birbirilerinden farklıdır. Bundan dolayı metraj, hesaplanılması gereken proje üzerinden yola çıkılarak kullanılacak ölçü birimlerine göre hesaplanır. Ölçü birimleri ile birim maliyetin çarpımı ile de maliyet hesabı çıkartılmış olur. Kullanılan ölçü birimlerini açmak gerekirse; uzunluk ölçerken metre, alan ölçüleri hesaplanırken metrekare, hacim ölçülerinde metreküp cinsinden ve ağırlık ölçümleri için ise tartılarak işlem yapılmaktadır.

Metrajda Kullanılan Birimler Nelerdir?

Örnegin;

Metre cinsinden;

-Büz Döşeme, -Denizlik, -Bordür

Metrekare cinsinden;

-Kaplama, -Tuğla Duvar, -Sıva ve Boya İşleri, -İksalar, -Kalıp, -Badana, -İskele, -Mozaik, -Yalıtım, -Ahşap Doğrama, -Cam

Metreküp cinsinden;

-Kazı işleri, -Toprak Taşıma, -Blokaj, -Beton İşleri, -Dolgu İşleri

Ton cinsinden;

-Betonarme Demirleri ve diğer demir İşleri

Metraj Cetveli Nedir ve Neden İhtiyaç Duyarız?

Metraj cetveli, bir inşaat projesinde kullanılacak olan malzemelerin ve başka gider kalemlerinin detaylarının, kategorilerinin ve miktarlarının yazıldığı çizelgeye denir. Doğru bir anlayış için çizimler ve şartnamenin ayrıntılı analizinin yapılması metraj cetvelinin hazırlanmasında oldukça önemlidir.

Projelerin her aşamasında metraj cetveline ihtiyaç duyulmaktadır, fakat metraj cetveli ihtiyacı bazı sözleşmelerin anlaşmasına ve projelere göre farklılık gösterebilmektedir. Metraj cetvelinin amacı;

• Projede yapılması gereken işler hakkında teklif yapanlara fikir vermek.
• İşverenler için oldukça önemli olan sözleşme tutarını verir.
• Yapılacak işin kapsamı tanımlanır.
• Değişikliklerin değerlendirilebilmesi açısından temel oluşturur.

Metraj cetvelinin, 3D boyutlu BIM yapı elemanlarına aktarılması önemlidir.

Modelleme Süreci

Archicad, Revit, Allplan, Tekla vs. gibi yapı bilgi modelleme yapabileceğimiz programlar mevcuttur

Her proje için ofis standartlarına uygun proje adlandırma ile modellemeye başlanır. Proje koordinatları, kat sayısı, yükseklikleri dikkate alınarak proje yapı strüktürü açılır. Mimari veya statik, yapı elemanlarına nitelik atanarak akıllı model yapılır. Yapı elemanlarına isim, malzeme, kod, hesaplama modu, metraj cetveli, ölçü birimi gibi nitelikler atanır.

• İsim: Her yapı elemanı için özgün, ayırıcı isimler verilerek modellenir. Bu isimler metraj için önemli unsurlardır.
• Malzeme: Yapı elemanın malzemelerinin verildiği parametredir.

İki boyutlu projelerin metraj ve maliyeti için yapı bilgi modellerinde (BIM) yapı elemanlarına uygun nitelikler verilerek yürütülür. Doğru metraj sonuçları için elemanların doğru kotlarda, doğru niteliklerde, herhangi bir elemanla kesişmemiş ve geometrik hataların olmadan modellenmesi gerekmektedir. Doğru modellerden, sektördeki deneyimlerimizden faydalanarak oluşturduğumuz rapor sistemimiz ile doğru metraj verileri alınabilmektedir.

Metraj Çıkarma Süreci

Yapı bilgi modellerden (BIM) beton, kolon, kiriş, döşeme, duvar, ince işler, kapı ve pencere, kazı, hafriyat, yol, köprü, havalandırma elektrik ve tesisat sistemleri, gibi yapı elemanlarının metrajları kolaylıkla elde edilebilmektedir.

• Beton, Kolon, Kiriş, Döşeme, Duvar: Projedeki mimari veya statik yapı elemanları niteliklerine, kat bilgilerine, kalınlıklarına ve malzemelerine göre metrajları alınır.
• İnce İşler: Odalara atanan yer, tavan ve duvar kaplaması nitelikleri ile süpürgeliklerin metrajı uygun raporlarla alınır.
• Kapı ve Pencereler: Yapı elemanlarına ait isim, malzeme, uzunluk, yükseklik, alan, hangi odalarda olduğu ve boşluğun hangi duvar üzerinde açıldığı bilgisi modellerden alınır.
• Havalandırma boruları: Boyutları, taşıma elemanları ve tesisat sistemindeki konumuna göre modellenir.
• Kazı, hafriyat, yol: Arazi modellendikten sonra yol ve kazı projesi ile örtüştürülerek yapılır.

Metraj sürecinde proje paydaşlarıyla sürekli iş birliği halinde olunarak; projenin doğru anlaşıldığı ve metraj niteliklerinin doğru alındığını aktaran üç boyutlu modelden lejantlı görseller hazırlanır. İnce işler, kapı-pencereler ve tesisat içinse özel tablolar hazırlanmaktadır.

Maliyet Hesaplama Süreci

Projelerin başlangıcından itibaren proje maliyetinin hesaplanması; projenin hayata geçirilebilmesi ve maliyet kayıplarının yaşanmaması adına önemli bir süreçtir. Projelerin fizibilite aşamasından başlayarak müşteri bütçesine göre proje ekonomisinin iyi yönetilmesi ve maliyetin işler arasında dengeli dağıtılması gerekmektedir.

Metraj hesabının doğru alınmasıyla beraber sektördeki deneyimimizle sahip olduğumuz fiyat arşivinden yararlanarak proje maliyet hesabı yapılır.

Bütçenin Değerlendirilme Süreci

Projelerin başlangıç safhasında müşterinin bütçesinin, proje ilerledikçe değişen geometrinin, eklenen veya çıkartılan niteliklerle nasıl değiştiğinin hesaplandığı süreçtir. Proje maliyetinin ülkenin değişen ekonomik şartlarıyla yani enflasyon ile değerlendirildiği, proje sürecinin etkilenmeden tamamlanması adına çözümler arandığı ve öneriler sunulduğu önemli bir safhadır.

Bimgen Yöntemi

Avrupa’da ve ülkemizde yürüttüğümüz büyük projelerdeki deneyimlerimiz ile geliştirdiğimiz metraj ve maliyet hesaplarında şirket standartlarımız oluşturulmuştur. Şirketimize özgü kurallarla iki boyutlu projelerin yapı bilgi modelleri yapılır ve şirketimize ait raporlar ile istenen bilgiler modelden alınır.